Koleżanki i Koledzy,

Z wielkim żalem zawiadamiamy, że w styczniu br. zmarł Pan Jacques de Chalendar, wieloletni prezes Fundacji Francja-Polska, człowiek o wielkim sercu, wielki przyjaciel Polski, którego zaangażowaniu i życzliwości tysiące Polaków zawdzięczają, począwszy od lat dziewięćdziesiątych, możliwość zdobycia francuskojęzycznej edukacji na najwyższym poziomie.

Jacques de Chalendar był w latach 1989-1998 pierwszym prezesem Fundacji Francja-Polska (Fondation France-Pologne), organizacji powołanej i dotowanej przez rząd Francji w celu wspierania rodzącej się polskiej demokracji w obszarze społecznym, ekonomicznym i administracyjnym oraz do budowania podstaw dla przyszłej współpracy między Francją a Polską. Niezwykle duży nacisk położono przy tym na edukację przyszłych kadr kierowniczych i menedżerskich.

W latach 1990 w Polsce, prawie nikogo z nas nie stać było na zdobycie wykształcenia na najwyższym poziomie w zakresie zarządzania. Studia typu Master warte 20.000-25.000 euro były poza zasięgiem nawet zamożnych rodzin. Stały się one dostępne dzięki Fundacji Francja-Polska, a w szczególności dzięki przychylności i przedsiębiorczości Pana de Chalendar, którego starania pozwoliły sfinansować z francuskich dotacji ponad 90% kosztów studiów.

Działania Fundacji Francja-Polska pod przewodnictwem Pana de Chalendar zaowocowały stworzeniem polsko-francuskich programów kształcenia podyplomowego, w ramach których nasze krajowe uczelnie zyskały  po stronie francuskiej tak prestiżowych partnerów jak HEC, Instytut Nauk Politycznych (Sciences-Po) czy Uniwersytet Paris Dauphine i wielu innych. W latach 1990, kolejne programy studiów francuskojęzycznych powstawały z inicjatywy Pana de Chalendar w całej Polsce.

Wspominam ten okres ze wzruszeniem. Wspaniałe czasy, pełne entuzjazmu i nadziei, bezinteresownej pomocy i przyjaźni, wiary w przyszłość.

W tej szczególnej atmosferze współtworzonej również w dużej mierze przez Pana de Chalendar, wraz z grupą studentów pierwszej edycji francuskojęzycznych podyplomowych studiów Master HEC/SGH w Warszawie założyliśmy stowarzyszenie zrzeszające absolwentów tego programu. Niedługo później organizacja przekształciła się w Stowarzyszenie Francja-Polska, które w tym roku obchodzi swoje 20-lecie. Osobowość Pana de Chalendar, jego autentyczna życzliwość, otwartość i wiara w ludzi wywarła na nas młodych ogromny wpływ.

W 2006 roku Pan de Chalendar tak pisał w liście do Stowarzyszenia Francja-Polska z okazji naszego 10-lecia: „Pomimo, iż osobiście miałem okazję poznać jedynie najstarszych spośród was, wszystkich uważam za swoich przyjaciół: jesteście Polakami, obywatelami kraju, który kocham”.

Adam Sankowski

Prezes Stowarzyszenia Francja-Polska

Master HEC/SGH ‘95

* * *

Jacques de Chalendar urodził się 5 grudnia 1920 r. w Husseaux (dep. Allier). Ukończył studia prawnicze na uniwersytetach w Strasburgu i Paryżu. Uzyskał też dyplom Instytutu Urbanistyki Uniwersytetu w Paryżu oraz dyplom wyższych studiów w dziedzinie nauk politycznych i prawa publicznego (Paryż).

Karierę zawodową rozpoczął jeszcze w czasie wojny, podejmując pracę w administracji kolei francuskich (SNCF). Podczas okupacji był zaangażowany w działalność francuskiego ruchu oporu. Po wojnie wstąpił do publicznych służb finansowych, przechodząc w resorcie finansów wszystkie szczeble kariery, aż do prestiżowego stanowiska Generalnego Inspektora Finansów.

Równocześnie kolejne rządy powierzały mu rozmaite misje specjalne: doradcy Ministra Edukacji Narodowej w gorącym dla uczelni francuskich roku 1968, administratora Francuskiego Czerwonego Krzyża i inne, z reguły związane z budowaniem podstaw współpracy naukowej i technicznej Francji z zagranicą. W latach 1984-1989 przewodniczył Stowarzyszeniu na rzecz Rozwoju Wymiany w dziedzinie Technologii Gospodarczych i Finansów (ADETEF).

W 1989 roku został pierwszym prezesem powołanej w tym samym roku Fundacji Francja-Polska. Funkcję tę sprawował przez 10 lat aż do 1998 roku. Swoje wspomnienia z pracy w Fundacji zawarł w książce „France-Pologne. Une nouvelle aventure” (Paryż, 1995) przetłumaczonej także na język polski („Francja-Polska. Nowe wyzwania”).